Yeni Türk Ticaret Kanuınunda Limited Şirketler
Yürürlüğe gireceği 01.07.2012 tarihi yaklaştıkça hakkında yapılan tartışmalar daha da alevlenen yeni Türk Ticaret Kanunu, bir yandan uygulamadan kaynaklanan kimi sorunlara yasal çerçevede düzenleme getirip boşluk doldurarak çözüm sağlarken bir taraftan da kimi yeni kavramlar üreterek önceki kanunda yer almayan düzenlemeler yapmaktadır. Biz de, Soğutma Dünyası okurlarının büyük bir kısmının Limited Şirket yapısında olduğunu dikkate alarak yeni TTK değişikliklerini Limited Şirketler yönünden değerlendirmeye çalıştık.Limited Şirketler yönünden yapılan değişiklikleri başlıklar halinde değerlendirirsek;
- Limited Şirket ortaklarının sorumluluğu daha açık bir şekilde ifade edilmiştir.Gerçektende, mevcut kanunda “şirket ortaklarının mesuliyetinin koymayı taahhüt ettikleri sermaye ile mahdut” olduğu yönündeki ifade, ortakların şirket alacaklılarına karşı taahhüt ettikleri sermaye miktarı ile sorumlu oldukları yanılgısı yaratmaktaydı. Yeni TTK da limited şirketin tanımı verilirken, ortakların sorumluluğuna ilişkin ifadeye yer verilmemiş, düzenleme “Ortaklar, şirket borçlarından sorumlu olmayıp, sadece taahhüt ettikleri esas sermaye paylarını ödemekle ve şirket sözleşmesinde öngörülen ek ödeme ve yan edim yükümlülüklerini yerine getirmekle yükümlüdürler” şeklinde yapılmıştır. Bu düzenlemede ortakların şirket borçlarından sorumlu olmadıkları açıkça ifade edilmektedir. Ayrıca ortaklara, sermaye koyma borcu dışında, şirket sözleşmesinde öngörülmesi koşuluyla ek ödeme ve yan edim yükümleri getirilmesi düzenlenmiştir. Ek ödeme, şirket ana sözleşmesinde yapılacak düzenleme çerçevesinde, şirketin mali yönden sıkıntıda olduğu durumlarda ortağa ek ödeme yapma zorunluluğunun getirilmesidir. Ortak, şirket mali durumu düzeldiğinde bu ek ödemelerini geri alabilecektir. Yan edim ise ortakların yapmak durumunda kalabilecekleri esas sözleşme ile belirlenecek diğer faaliyetler olacaktır./li>
- Limited Şirketlerde Ortak Sayısı Bir olabilecektir. Mevcut kanunda “İki veya daha fazla hakiki veya hükmi şahıs tarafından bir ticaret unvanı altında kurulup, ortaklarının mesuliyeti koymayı taahhüt ettikleri sermaye ile mahdut ve esas sermayesi muayyen olan şirkete limited şirket denir. Ortakların sayısı ikiden az ve elliden çok olamaz” olarak düzenlenen uygulama, Yeni TTK da “Limited şirket, bir veya daha çok gerçek veya tüzel kişi tarafından bir ticaret unvanı altında kurulur; esas sermayesi belirli olup, bu sermaye esas sermaye paylarının toplamından oluşur. ” şeklinde düzenlenmiştir. 01.07.2012 tarihine kadar yürürlükte olan mevcut Ticaret Kanunumuza göre iki olan asgari ortak sayısı yeni kanunda bire düşürülmektedir. Şirket kurmak isteyen teşebbüsler tek başlarına Limited Şirket kurabilecektir.
- Limited Şirketlerde İşlem Denetçisi düzenlemesi getirilmiştir.; Eski kanunda yer almayan ve yeni uygulamaya konulan “İşlem Denetçisi” bir kısım işlemleri denetleyecektir. Bu denetlemeler, kuruluş raporunda payların tamamının taahhüt edildiği, kanunda veya esas sözleşmede öngörülmüş bulunan pay bedellerinin en az tutarlarının kanuna uygun olarak bankaya yatırıldığı, ayni sermaye ve devralınan ayınlar için mahkemece atanan bilirkişilerce değerleme yapıldığı, mahkemece bir kararla onaylanan raporun dosyaya sunulduğu, kurucu menfaatlerinin kanuna uygun olduğu, gerekli noter onaylarının ve izinlerin alındığı gibi işlemlerde gerekçeleriyle ve hesap verme ilkesinin gereklerine uygun olarak yapılacaktır.
- Limited Şirketlerde Genel Kurul Yapılması.Halen yürürlükte bulunan TTK, Anonim Şirketlerdeki Genel Kurul hükümlerinin Limited şirketler içinde uygulanacağını düzenlese de, bu uygulama asgari yirmi ortaklı limited şirketler yönünden geçerli olduğundan mevcut Limited şirketlerin neredeyse tamamında Genel Kurul toplanmamaktadır. Ancak, yeni TTK. Genel Kurul toplanmasına ilişkin herhangi bir asgari koşul getirmemiştir. Bu sebeple Limited Şirketlerin, 01.07.2012 tarihinden itibaren her hesap dönemi izleyen üç ay içinde Genel Kurul yapması gerekecektir. Genel kurul toplantılarına ilişkin hükümler Anonim Şirketlere benzer şekilde uygulanacaktır.
- Limited Şirkette ortaklıktan çıkarılma ayrıntılandırılmıştır.Mevcut TTK ya göre, bir ortağın haklı bir sebeple şirket ortaklığından çıkarılması ancak mahkeme kararıyla olabilmekte, bu uygulamada gerçekten zor durumlar yaşanmasına sebebiyet verebilmektedir. Yeni TTK da da haklı sebeplerle mahkeme kararıyla çıkarılma hükmü aynen düzenlenmiştir, ancak bununla birlikte mahkemeye gidilmeden genel kurul kararıyla da ortaklıktan çıkarma yapılması düzenlenmiştir. Gerçektende, yeni kanunda “Şirket sözleşmesinde, bir ortağın genel kurul kararı ile şirketten çıkarılabileceği sebepler öngörülebilir” denilerek, şirket esas sözleşmesinde belirtilecek durumlarda , haklı sebep olsun veya olmasın, ortağın genel kurul kararıyla ortaklıktan çıkarılması düzenlenmiştir. Bu durumda, esas sözleşme hazırlarken hangi durumlarda ortağın çıkarılacağının ayrıntılı olarak düzenlenmesi yerinde olacaktır.
- Ortaklık Payı ve devri yeniden düzenlenmiştir. Mevcut TTK da yer alan “Bir ortak, bir pay” ilkesi terk edilerek, bir ortağın birden çok payı olabileceği, bir paya müştereken sahip olabilme kural olarak kabul edilmiştir. Hizmet edimleri, kişisel emek, ticari itibar ve vadesi gelmemiş alacaklar sermaye olarak konulamayacaktır. Payın devrinin pay defterine işlenmesi için mevcut TTK ortaklardan en az dörtte üçünün devre muvafakat etmesi ve bunların esas sermayesinin en az dörtte üçüne sahip olması şartını aramakta olup ortağın koymayı taahhüt ettiği sermaye ayın ise, payını şirketin kuruluşunu takip eden üç yıl içinde başkasına devredememesi düzenlenmektedir. Yeni TTK bu hususları son derece kolaylaştırmış, pay devrinin genel kurul kararı/onayı ile yapılabileceğini kurala bağlamıştır.
- Ultra Vires Yasağı kaldırılmıştır. Mevcut TTK da bulunan “Ultra Vires” yasağı; üçüncü kişilerle işletme konusu dışında yapılan işlemlerin şirketi bağlamayacağı hükmünü içermektedir. Buna göre; Ticari şirketler ancak şirket ana sözleşmesinde yazılı işletme konusu içinde kalmak kaydıyla; hak iktisap etmeye ve borç yüklenmeye yetkilidirler. Yeni TTK bu yasağı kaldırmıştır. Şirket esas sözleşmelerinde Yeni TTK’ya aykırı olarak, şirketin hak ehliyetinin şirket sözleşmesinde veya esas sözleşmesinde yazılı işletme konusu ile sınırlı olduğunu belirten hükümler bulunması hâlinde, bu hükümler Yeni TTK’nun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yazılmamış sayılacaktır.
- Internet sitesi kurulması. Yeni kanuna göre, 01.07.2013 tarihi itibarıyla Limited Şirketler bir internet sitesi açarak, şirkete ait bir kısım ticari ve mali bilgileri bu internet sitesinde bulunduracaklardır.
Avukat Bülent KAPTAN
Patent & Marka Vekili
http://bkaptan.com/
kaptan@bkaptan.com
